لامپ یک نوع منبع روشنایی مصنوعی است که شامل یک منبع نوری و قطعات و تجهیزات مکانیکی و الکتریکی می شود که از آن برای تبدیل انرژی الکتریکی به روشنایی استفاده می شود.
اختراع لامپ رشته‌ای توسط، توماس ادیسون و جوزف سوان در سال 1879 میلادی، تحولی بزرگ را در جنبه های مختلف به وجود آورد. لامپها ، خانه‌ها، محل‌های کار، محیط بیرون و ساختمان‌های مختلف را روشن می‌کنند. امروزه لامپها در انواع، اشکال، ولتاژها و با ساختارهای مختلف در دسترس هستند.
در این نوشتار به بررسی انواع لامپ، نکات خرید، برندهای عرضه کننده همراه با کاتالوگ محصولات آن ها می پردازیم در ادامه همراه ما باشید:
انواع لامپ ها، مزایا و معایب آن ها
لامپ های رشته ای
لامپهای رشته ای، یا حبابی قدیمی ترین مدل هستند این لامپها در انواع مختلفی با توان های گوناگون از ۵/۱ ولت تا ۳۰۰ ولت وجود دارند. در لامپهای رشته ای یک سیم نازک بین دو سر سیم ضخیم تر قرار می گیرد. این سیم نازک از جنس تنگستن است. با جریان الکتریکی در لامپ، این سیم گرم می شود و از خود نور ساطع می کند. این لامپها در دو جریان متناوب و مستقیم کار می کنند.
قیمت خوب و تنوع این لامپها باعث شده است تا کاربرد گسترده ای داشته باشند.چون این لامپ ها موقع روشن شدن از خود گرما نیز تولید می کنند در گرما دادن به تخم مرغ ها برای تولد جوجه ها نیز استفاده می شوند.
نوع دیگری از لامپهای رشته‌ای هستند که فیلامان محکم تری دارند و از آن ها در شرایط سختی مثل معادن و کشتی ها استفاده می شود.
مزایا و معایب
تولید نور زیاد، قیمت پایین توزیع یکسان نور در محیط از مزایای این لامپ ها است.. توان مصرفی بالا، گرمای زیاد و عمر کم از معایب این نوع از لامپ ها است.
لامپ های LED
واژه LED به معنای دیودهای منتشرکنندۀ نور است. LED ها در ساختمان خود یک دیود نوری دارند. روکش پلاستیکی محکم و سختی به صورت استوانه ای روی دیود نوری قرارگرفته است. این نوع لامپ ها با اینکه کوچک هستند اما نوری قوی و عمری زیاد دارند، همچنین قیمت آن ها نیز به صرفه است. در ساختمان ال ای دی از دیود استفاده شده است. دیود خود نیز از دو نیمه هادی نوع P و N درست شده است. به همین خاطر دیود دو سر مثبت و منفی دارد.
لامپ های، LED ها را می توان در همۀ تجهیزات الکترونیکی مانند دگمه خاموش و روشن تلویزیون و چراغ هشداردهندۀ ابزارهای الکتریکی مشاهده کرد. فنّاوری LED ها در اوایل دهۀ ۹۰ به بازار آمد و دنیای نورها را متحول کرد. LED ها در سه رنگ سبز و آبی و قرمز یافت می‌شوند.
در نور LED امواج مادون قرمز وجود ندارد و برای انسان و محیط زیست مضر نیست. همین ویژگی باعث شده است امروزه در صنایع گوناگونی از آن استفاده کنند.جدا از آژیر دستگاه های الکتریکی و چراغ های روشن و خاموش ابزارهای الکتریکی می توان از آن ها در ساخت نمایشگرها و ساعت های دیجیتالی استفاده کرد. همچنین در ساخت تابلوهای روان هم کاربرد دارند.
مزایا و معایب لامپ های LED
این لامپ ها دارای ها عمر زیاد هستند و بیش از پنجاه هزار ساعت کار می کند. همچنین با وجود توان مصرفی کم نور قوی ای از خود منتشر می کند و برخلاف لامپ های رشته ای، به محض اینکه جریان الکتریکی به آن ها می رسد روشن می شوند.
لامپهای کم مصرف فلورسنت
این لامپها در اوایل دهه ۸۰ میلادی وارد بازار شدند، لامپهای کم مصرف با توان مصرفی کمتر، روشنایی بیشتری ارائه می دهند. لامپهای کم مصرف محفظه ای دارند که درون آن از بخار جیوه و گاز آرگون پر شده است. دو طرف این محفظه سوییچ های الکتریکی قرار می گیرد.
با وصل شدن برق، الکترون ها از بین این گازها حرکت می کنند تا به سوییچ بعدی برسند. با حرکت الکترون ها، گازها تحریک شده و حرکت الکترون ها را هدایت می کنند. وقتی این اتفاق می افتد انرژی الکترون ها به صورت نور ماوراءبنفش آزاد می شود و به پودر فسفری داخل لامپ برخورد می کند. برخورد به اتم های نادیدنی جیوه و سپس پودر فسفری باعث می شود تا نور در همه جا منتشر شود. امروزه می توان این لامپ را با دو نوع نور خورشیدی و مهتابی تولید کرد.
درون این لامپها جیوه قرار دارد و به همین خاطر لامپ کم مصرف در صورت شکستن برای سلامتی بسیار مضر است. چنانچه لامپ کم مصرفی شکست بدون تماس پوست با آن، تکه های شکسته را جمع کنید. همچنین محیط را به خاطر بخار این ماده، تهویه کنید تا هیچ اثری از آن باقی نماند.
به لامپ های کم مصرف لامپ های فلورسنت هم می گویند. مهتابی ها نمونه ای از لامپ کم مصرف هستند. هر چقدر این نوع لامپها در برابر نوسانات برق و یا ضربات بیشتری قرار بگیرد عمر کمتری خواهد داشت. لامپهای کم مصرف می توانند ۴ درصد بیشتر از لامپ های معمولی عمر کنند. همچنین دما می تواند در کم و زیادشدن نور مؤثر باشد. مثلاً در زمستان به محض روشن شدن، نور کمی را شاهد هستیم که پس از گذشت چند ساعت نور زیاد می شود.
باوجود این مشکلات، این لامپ ها بیشتر از لامپ های معمولی صرفه اقتصادی دارند زیرا ۵ درصد از لامپ های دیگر به صرفه تر هستند. لامپ های کم مصرف در انواع مارپیچ و اشکی و … ساخته می شوند.از این لامپها در روشنایی داخل منزل بیشتر استفاده می شود ولی به دلیل نور کمتر نسبت به سایر لامپ ها کاربرد زیادی در روشنایی بیرون منزل ندارند.
معمولاً مهتابی ها که نوعی لامپ کم مصرف هستند در مکان هایی مثل کارگاه ها و یا پارکینگ ها و بیمارستان ها و … مورداستفاده قرار می گیرند که فضای گسترده ای دارند.
مزایا و معایب لامپهای کم مصرف
مزیت این لامپ در داشتن عمر طولانی تر نسبت به لامپ های معمولی و به دلیل قیمت کم صرفه اقتصادی دارند.
از معایب این لامپها می توان به ایجاد خستگی، بی حوصلگی، حواس پرتی، سستی و بی حالی و گاهی عصبانیت اشاره کرد؛ توجه داشته باشید که استفادۀ بیش از حد از این لامپها باعث ظهور این مشکلات می شود. حتی مهتابی ها می توانند باعث سرطان شوند. همان طور هم که پیش تر اشاره شد مواد داخل این لامپها بسیار خطرناک است.
لامپهای گازی
این لامپها از دهۀ ۹۰ میلادی به بعد وارد بازار شدند. از گازهای هلیوم، نئون، آرگون، کریپتون، زنون، نیتروژن، اکسیژن، هیدروژن، بخار آب، کربن دی اکسید، بخار جیوه و بخار سدیم برای ساخت این نوع از لامپها استفاده می شود.
لامپهای گازی می توانند طیف نوری مرئی و نامرئی تولید کنند. لامپهای گازی بسته به نوع گازی که در آن ها وجود دارد به دو دستۀ کم مصرف و پرمصرف تقسیم می شوند. گازی که در ساختار این لامپها به کار می رود نباید همانند سایر لامپ ها در معرض جریان مستقیم قرار بگیرد.
حباب این لامپها از گاز پر می شود؛ هنگام اتصال به برق الکترون های موجود در ساختار آن ها با شدت از این گاز عبور می کنند و به اتم های گاز برخورد می کنند؛ این امر باعث می شود تا گاز حرکت کند. این لامپها بسته به نوع گازی که درون خود دارند به رنگ های سفید، نارنجی، بنفش، خاکستری و … در بازار وجود دارند.
مزایا و معایب لامپهای گازی
عدم تولید گرما، دوام بیشتر و کاربرد در فضای باز از مزیت های عمده این نوع لامپها است.
از سوی دیگر، این مدل لامپ دیرتر از بقیه روشن می شود.
لامپهای هالوژنی
این لامپها از دهۀ ۹۰ میلادی به بعد به بازار عرضه شده است. و یکی از زیرمجموعه های لامپ های رشته ای است. در اولین نوع این لامپ ها از ید استفاده می شد و به همین دلیل در پروژکتورها و استودیوها به کار می رفت. نوع پیشرفته تر آن یازده سال بعد به بازار آمد که به یک حباب مجهز شده بود.
در ساختار این لامپ از گاز هالوژن استفاده می شود. این گاز باعث می شود تا ذرات تنگستن موجود در حباب لامپ مجدداً با گرم شدن به سطح سیم بازگردند.
هالوژن ابتدا به ذرات تنگستنی می چسبد که دمایی کمتری دارند و سپس با بالا رفتن دما باعث می شود تا ذرات به سیم بچسبند. برای اینکه هالوژن بتواند این عمل را انجام دهد به دمای زیادی نیاز است لذا لازم است تا حباب به کار برده شده در این نوع لامپ قوی و محکم باشد. معمولاً جنس شیشۀ به کار برده شده در این حباب ها کوارتز یا آلومینوسیلیکا است.
مزایا و معایب لامپهای هالوژنی
به دلیل مداره ساده نصب راحتری دارند و امکان استفاده از آن در محیط های کوچکتر از دیگر مزیت های آن می باشد.
از سوی دیگر، لامپهای هالوژنی باید داغ شوند تا ترکیبات شیمیایی بین تنگستن و گاز هالوژن صورت بگیرد. به دلیل بالا بودن حرارت و عدم مراقبت می تواند باعث آتش سوزی شود به همین خاطر توصیه می شود که در مصارف خانگی استفاده نشود.
لامپ های تزئینی
همان طور که از نام این لامپها پیداست برای زیبا کردن محیط به کار می روند. جدیدترین نوع لامپ های تزئینی، نوع ادیسونی هستند.
همان طور که گفته شد در ساختمان این لامپها فیلامان وجود دارد. لامپ های قدیمی بر اثر داغ شدن فیلامان نور ساطع می کردند. رشته های فیلامان بسیار ظریف و حساس بودند و با ضربه به سادگی می شکستند. امروزه در لامپهای ادیسون شکل سیم های بسیار باریکی با رنگ های متفاوتی قرار داده می شود.
لامپهای ادیسونی از ترکیب دو لامپ رشته ای و LED فیلامان دار به بازار عرضه شده است. با استفاده از این لامپها، علاوه بر داشتن نوری دلچسب یک ظاهر آشنا و قدیمی در لامپ ها پدید آمده است. این لامپها در مکان هایی مثل کافه ها و مراکز خرید و … استفاده می شود و در مقایسه با همسان قدیمی خود کمتر عمر می کنند.
نکات مهم در خرید لامپ
در ادامه به بررسی نکات مهم برای خرید لامپ می پردازریم:
انواع نور مناسب برای فضاهای منزل
برای هال و اتاق پذیرایی استفاده از نور عمومی ضرورت دارد. همچنین در صورت تمایل افراد می توانند برای نشان دادن یک ظرف و یا تابلو از نور تاکید کننده نیز استفاده کنند.
در آشپزخانه استفاده از نور عمومی توصیه می شود سپس در بخش هایی دیگر همانند بالای اجاق گاز می توان از نور وظیفه ای برای ایجاد روشنایی بیشتر استفاده کرد.
در اتاق خواب به طور معمول از نور وظیفه ای همانند چراغ خواب که بر روی پاتختی قرار دارد استفاده می شود.
برای سرویس بهداشتی از نور عمومی برای روشن کردن کل فضا استفاده می شود و از نور وظیفه ای نیز می توان در آینه استفاده کرد برای ایجاد نوز وظیفه ای لامپ های هالوژنی مناسب هستند.
وات مورد نیاز برای روشنایی فضا
سایز لامپ و میزان نوری که تولید می کند بستگی به بزرگی فضای اتاق شما، میزان نوری که مد نظر شما است و همچنین رنگ محیط و دیوارها بستگی دارد. به طور معمول در لامپ های ال ای دی اندازه های زیر می تواند پیشنهاد خوبی برای شما باشد.
لامپ آشپزخانه می تواند در حدود 60 الی 100 وات در نظر گرفته شود.
در اتاق نشیمن و خواب بهتر است از 30لامپ الی 6 وات استفاده کرد.
برای سرویس بهداشتی 40 تا 60 وات می تواند مناسب باشد.
برای اتاق پذیرایی ۶۰ الی ۷۵ وات مناسب است.
بورس خرید لامپ
احتمالا شما هم نیاز دارید برای خرید لوستر و لامپ مورد نیاز خانه تان سری به بورس آن یعنی بازار برق و روشنایی لاله زار تهران بزنید.
امروزه حدود ۳ هزار فروشگاه لوازم برقی در این راسته فعالیت می کنند و انواع لوسترها، چراغ های تزیینی، ساعت های رومیزی و حتی تابلوهای دیواری هم در این راسته پیدا می شود.
برندهای سازنده لامپ
در ادامه نگاهی به برخی از برندهای سازنده لامپ و تجهیزات روشنایی انداختیم که در ادامه می خوانید:
بهین نور سرمد (اکووات)
شرکت بهین نور سرمد دارای محصولات متنوعی از قبیل لامپهای LED در توانها و اشکال مختلف و چراغهای LED با کاربرد تجاری به همراه قابهای متنوع در مدل ها و طرح های مختلف می باشد. کلیه محصولات « اکووات » در داخل کشور و توسط متخصصین داخلی طراحی گردیده و در تولید آن بهترین قطعات اولیه به کار رفته است.
اکووات علاوه بر لامپها و چراغهای تولید انبوه خود اقدام به طراحی لامپهای جایگزین به صورت سفارشی نیز نموده است که باعث صرفه جویی در هزینه تعویض چراغهای قدیمی می گردد.
کاتالوگ محصولات بهین نور سرمد
کالیوز
تمامی محصولات کالیوز با بهترین کیفیت وبالا ترین دقت ساخته شده است کــالیوز تولـید کنـنده درب بــاز کـن هـای صـوتـی و تـصویـری با تنوع بسیـار و در رنـگ هـای مختـلف و لامپ های LED با کیفیت بالا است.
کاتالوگ محصولات کالیوز
گروه صنعتی بروکس
گروه صنعتی بروکس در سال 93 با سرمایه گذاری بخش خصوصی و با تاسیس شرکت گسترش تجهیزات روشنایی پایدارآغاز به کار کرد. همگام با سرعت پیشرفت تکنولوژی در دانش تولید منابع روشنایی و نیازهای موجود در بازار روشنایی ایران، هدفگذاری گروه صنعتی بروکس ابتدا تمرکز بر تحقیق و توسعه محصولات روشنایی تعریف شد. دغدغه افزایش سطح کیفی سلامت و بهداشت جامعه بروکس را برآن داشت که با بهره گیری از تجارب ارزشمند تیم خود در زمینه طراحی و تولید محصولات نوین، آخرین فناوری روشنایی موجود در دنیا LED را به کشور وارد و از ابتدا مهندسان بروکس زمینه های بومی سازی تولید انبوه با کیفیت و اقتصادی انواع محصولات LED را دنبال کردند.
کاتالوگ محصولات گروه صنعتی بروکس
منابع: مهتاب الکتریک، فروشگاه ولت
