برمبنای گزارش صندوق بینالمللی پول، تولید ناخالص ملی ایران در سال 2018 حدود منفی 1.5 درصد بوده و در سال 2019 این مقدار به منفی 3.6 درصد کاهش پیدا میکند. در چنین شرایطی قطعا صادرات مشتقات نفتی اهمیت بسیار بالایی خواهد داشت. قیر، سیصد و چهل و یکمین کالای پرتجارت و پرمعامله در جهان است. گردش مالی حاصل از تجارت قیر در جهان در سال 2018 حدود 8.1 میلیارد دلار بوده است.
ایران که تا سال 2015 جایگاه ششم تولید و صادرات قیر جهان با میزان تولید و صادرات 4.861.000 میلیون تن و 5.4 درصد حجم تجارت جهانی قیر را داشته است، در انتهای سال 2018 این حجم به 6.5 درصد تجارت جهانی افزایش یافته است؛ اما با این تفاوت که 3.2 درصد سهم صادرات ایران و 3.3 درصد سهم صادرات از مخازن قیر فله در امارات که بهصورت هفتگی قیر ایران را به آنجا میبرند و به نام امارات متحده عربی صادر میکنند، تبدیل شده است. این در حالی است که تازهواردی به نام عراق بهسرعت در حال افزایش سهم صادرات خود است. این کشور که بیش از 90 درصد صادرات قیر خود را از طریق ایران ترانزیت میکند، تا دو سال قبل در آمار جهانی دیده نمیشد؛ اما در سال 2018 با صادرات 0.62 درصد، وارد گردونه کشورهای بزرگ تولیدکننده و صادرکننده قیر شده است که البته اگر سهم بعضی سوداگران را که قیر عراقی را به نام قیر ایران صادر میکنند، در نظر بگیریم، شاید عراق توانسته باشد یک درصد از سهم کل بازار را به دست بیاورد.
در کنار آمار پیشگفته باید به نقل قول سخنگوی سابق اتحادیه صادرکنندگان فراوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ایران اشاره کرد. به گفته سیدحمید حسینی، تعداد بازارهای هدف صادرات قیر ایران از 63 بازار به 21 بازار کاهش پیدا کرده است و عمده این بازارها را رقبای ایران تأمین میکنند. بنابراین سال 1398 سال مهم و سرنوشتسازی برای صادرات قیر ایران چه از لحاظ تأمین کسری بودجه و چه از لحاظ خط راه آینده این صنعت است، درصورتیکه مانند سال 97 با تعدد دستورالعمل، قوانین و رویکردها با بخش خصوصی در این حوزه برخورد شود، قطعا سبد صادراتی ایران کوچکتر میشود و رقبا حجم بیشتری به خود اختصاص خواهند داد و باید منتظر بود تا قیر عراق جایگزین ایران در منطقه شود و رقبای بینالمللی نیز بازارهای جهانی ایران را به دست بگیرند؛ اما کماکان این امید وجود دارد که مسئولان با تغییر رویکرد و پذیرفتن بخش خصوصی، تلاش کنند شرایط را به نفع کشور تغییر دهند.