بررسی رابطه میان پیشرفت صنعت نمایشگاهی یک کشور با میزان رشد و توسعه اقتصادی و توان صنعتی آن کشور به خوبی نشان دهنده نقش و تاثیر مثبت صنعت نمایشگاهی بر مجموعه اقتصاد است.
صنعت نمایشگاهی پدیده ای چند وجهی است و دامنه تاثیرگذاری آن بر مبادلات بین المللی و توسعه اقتصادی کشورها بسیار با اهمیت و موثر است. جامعیت تاثیرگذاری های این صنعت بر همه بخش های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری، علمی، علوم انسانی، علوم سیاسی و روابط بین الملل آن چنان گسترده است که قابل تشریح نیست.
اثرگذاری یک نمایشگاه ملی، بین المللی یا جهانی بر افراد و جوامع گوناگون به صور فردی، دسته جمعی، شبکه ای و یکپارچه، گسترده و هم افزا و در پاره‌ای از موارد اتفاقی، گاهی اوقات تا چندین دهه ادامه خواهد یافت.
تاثیرگذاری صنعت نمایشگاهی گاهی اوقات غیر قابل پیش بینی است به گونه‌ای که کشف یک استعداد نمایشگاهی بر توسعه اقتصادی جهان اثر گذار می باشد، زیرا نمایشگاه مرز نمی شناسد و افکار متخصصان برجسته متعلق به همه جهان است.
بررسی رابطه میان پیشرفت صنعت نمایشگاهی یک کشور با میزان رشد و توسعه اقتصادی و توان صنعتی آن کشور به خوبی نشان دهنده نقش و تاثیر مثبت صنعت نمایشگاهی بر مجموعه اقتصاد است.
نمایشگاه ها ابزاری است که در کنار سایر ابزارهای تجارت خارجی می‌تواند اهرم تراز تجاری کشور را به نفع صادرات تغییر داده و کمبودها در سایر بخش ها را جبران نماید.
اگر از این مزیت به نحو بهینه استفاده شود و در برگزاری نمایشگاه ها منافع کلان و ملی کشور به همراه منافع برگزار کنندگان منطبق با استانداردهای روز دنیا در نظر گرفته شود می توان امیدوار بود فرصت های اقتصادی فراوانی نصیب بنگاه‌های اقتصادی و صاحبان مشاغل در کشور خواهد شد.
مادامی که جایگاه صنعت نمایشگاهی در برنامه‌ریزی‌های دولت و بخش خصوصی مشخص و تبیین نشده است نمی‌توان انتظار معجزه داشت.
اثرات صنعت نمایشگاهی در توسعه اقتصادی آن چیزی نیست که در همایش ها، کنفرانس ها، نشست های تخصصی و سخنرانی ها یادآوری می شود. نقش و تاثیر صنعت نمایشگاهی در رشد و رونق اقتصاد، تقویت صادرات غیرنفتی و توسعه گردشگری آن چیزی است که می بایست در عمل به آن پایبند بود و بر مبنای آن برنامه‌ریزی و عمل نمود.
دولت و بخش خصوصی هم صدا و هم قدم برای ارتقاء کیفیت یک نمایشگاه و جهانی کردن آن در تلاش هستند، توان و ظرفیت های وسیع صنعت نمایشگاهی را می‌شناسند و به آن واقف اند و به تبع از مزیت‌های این صنعت نیز بهره مند می شوند.
تا زمانی که دولت، تشکل ها، اتاق بازرگانی، سفارتخانه‌ه،ا صاحبان صنعت و بنگاه‌های اقتصادی و همه فعالان کوچک و بزرگ عرصه اقتصاد، تولید و تجارت نگاه درست و حرفه ای به صنعت نمایشگاه نداشته باشند تحول بنیادین اتفاق نخواهد افتاد.
صنعت نمایشگاهی یک زیرساخت مهم اقتصادی است و بنابراین به نگاهی زیر ساختی نیاز دارد. مادامی که نگرش ها اصلاح نشود، صنعت نمایشگاهی مانند سالیان گذشته بیشتر در پی اثبات نقش و هویت خود خواهد بود و صرف این انرژی، میزان اثرگذاری این صنعت را کاهش خواهد داد
امروزه روش برگزاری نمایشگاه ها با توجه به قدمت طولانی آن بسیار تغییر کرده است. هرچه پیش تر می‌رویم عملکرد و رویکرد برگزاری نمایشگاه های موفق بین المللی پیوسته در حال تغییر است.
توجه به بازارهای هدف، مشتریان و فروشندگان موثر پروژه های عمرانی، صنعتی و تجاری مرتبط، به روز رسانی محصولات، معرفی ابتکارات و نوآوری ها، توجه به فرهنگ و و رسوم مرتبط، حضور مشارکت کنندگان تخصصی و بازدیدکنندگان بین المللی، برنامه ریزی هدفمند، آموزش و ترویج علمی و کاربردی فناوری ها ضرورت مدیریت صنعت نمایشگاهی است و این مدیریت پیوسته نیازمند تغییرات بالقوه است که همراه با عرضه و تقاضا و توسعه کسب و کار همراه باشد.
پس از حذف نمایشگاه های بازرگانی از اواسط دهه ۷۰ تا کنون و تخصصی شدن نمایشگاهی در عرصه داخلی و بین المللی، مسیر برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و بین‌المللی توسط شرکت‌های برگزارکننده شکل گرفت و تعدادی از عناوین نمایشگاهی و بین المللی بر همین اساس روزهای ابتدایی خود را طی کرد و در حال حاضر تعدادی از این نمایشگاه ها به برندهای معتبری تبدیل شده اند که در ایران و منطقه دارای اعتبار زیادی می باشند.
انجمن برگزارکنندگان نمایشگاه های بین المللی ایران که در سال ۱۳۸۴ با مشارکت تعدادی از شرکت‌های فعال در عرصه نمایشگاهی تاسیس گردید با هدف تدوین نقشه راهبردی صنعت نمایشگاهی کشور و به کارگیری کلیه اهرم های موثر و مفید، ارتقاء سطح کیفی و شناسایی بازیگران اصلی این صنعت، فعالیت خود را آغاز نمود.
این تشکل صنفی به منظور تقویت و کمک به گسترش بخش خصوصی در کشور تاسیس شده است و در پی تحقق کاهش بار مالی دولت و تقویت بخش خصوصی متشکل از سرمایه‌گذاران، کارشناسان، نخبگان و ذی‌نفعان این صنعت می باشد.
دولت با وضع قوانین و تعیین نهاد ناظر بر حسن اجرای قوانین نظارت می کند و نیازی به حضورش در روند برگزاری و اجرا نیست، اما در حوزه پیمایش فعالیت های نمایشگاهی، بخش خصوصی میدان دار است.
این بخش موظف است از طریق آموزش نیروهای متخصص و گردآوری و تحلیل داده های داخلی و خارجی همواره خود را به روز نگه دارد. این بخش اقتصاد باید ضمن اطلاع از تحولات جهانی صنعت نمایشگاهی ارتباطات بین المللی خود را
گسترش دهد. در سطح جهان بخش خصوصی پشتیبان صنعت نمایشگاهی است. بنابراین اگر به دنبال کسب جایگاه مناسب در سطح منطقه و جهان هستیم باید شرایط را برای گسترش فعالیت‌های این بخش فراهم کنیم. از سوی دیگر امیدواریم انجمن برگزارکنندگان نمایشگاه های بین المللی ایران با برنامه ریزی دقیق و توان مضاعف موجبات تقویت بخش خصوصی و نقش موثر و کلیدی این بخش را برای رسیدن به جایگاه واقعی و مناسب محقق نماید.
*هیأت مدیره انجمن برگزارکنندگان نمایشگاه های بین المللی ایران
