علیرضا نوری مدیر عامل شرکت جهان اروم اُیاز: لزوم اعمال محدودیتهای وارداتی برای حمایت از تولیدکنندگان
علیرضا نوری مدیر عامل شرکت جهان اروم اُیاز و عضو انجمن صنایع نساجی ایران در زمینه تولید پارچه رو مبلی بهعنوان بخش مهمی از صنعت نساجی با 138 کارخانه در کشور فعالیت میکنند که تمامی آنها با سرمایهگذاری بخش خصوصی اداره میشوند.اما متأسفانه با وجود ظرفیت اسمی 87 میلیونتنی تولید این کارخانهها،سال گذشته تنها 40 میلیون تن پارچه توسط این کارخانه ها تولید و در سامانه بهین یاب عرضه شد که به گفتهی کارشناسان، ناشی از سیاستهای دولت و واردات بیرویه است.
صرفه اقتصادی واردات بسیار بیشتر از تولید
بر همین اساس فعالیت در حوزههای صنعتی بهخصوص صنعت نساجی هر روز کمتر میشود چراکه سرمایهگذاران بخش خصوصی که از فعالان این حوزه هستند ترجیح میدهند در شرایطی فعالیت کنند که سرمایهگذاری آنها و بازدهی ناشی از آن توجیه اقتصادی داشته باشد درصورتیکه امروز چنین شرایطی وجود ندارد و واردکنندگان در این حوزه هر روز منافع بیشتری را کسب میکنند بهعبارتی درحالحاضر صرفه اقتصادی واردات بسیار بیشتر از تولید است ازاینرو فعالان این حوزه خواستار ممنوعیت واردات پارچه رو مبلی برای مدتی محدود هستند تا در زمان مشخصشده تولیدکنندگان این حوزه فرصت رشد و نمو داشته باشند.
البته ممنوعیت واردات موضوعی نیست که مورد تأیید اقتصاددانان باشد اما ازآنجاییکه حمایت دولت از تولیدکنندگان هر روز کم رنگتر میشود،حداقل توقعی که از وزارت صمت وجود دارد این است که با ایجاد محدودیتهای وارداتی برای مدتی محدود هم که شده فضا را برای رشد تولیدکنندگان این حوزه فراهم کند. همانطور که در حوزههایی همچون پوشاک لوازم خانگی با چنین سیاستهایی روبرو بودیم. البته دراینبین باید به اینموضوع توجه ویژه کرد که محدودیتها موجب انحصار برخی تولیدکنندگان،بالا بردن قیمت ها از سوی آنها و همینطور آسیب هر چه بیشتر به مصرفکنندگان نشود.
درخواست تولیدکنندگان برای ممنوعیت مقطعی واردات
در این خصوص علیرضا نوری عضو انجمن صنایع نساجی ایران که خود یکی از تولیدکنندگان مطرح پارچه رو مبلی است.از متولیان صنعت و سیاستگذاران درخواست کرد که بهمنظور حمایت از تولیدکنندگان محدودیتهای وارداتی در این صنعت به مدت 5 تا 7 سال اعمال شود. البته او تاکید کرد که ممنوعیت واردات راهکار اصلی برای حمایت از تولید نیست، اما در شرایط تحریمی یک گزینه مناسب برای حمایت از تولیدکننده است. این عضو انجمن صنایع نساجی ایران،نبود استراتژی توسعه صنعتی را یکی از نقاط ضعف در عرصه سیاستگذاری برشمرد که باعث آسیب و زیان تولید شدهاست. به گفته این تولیدکننده، تعرفهگذاری بر محصولات وارداتی فاقد نگاه تخصصی و کارشناسی است و اینموضوع باعث شده تا بهراحتی تعرفهها در جهت حمایت از واردات و سرکوب تولید داخلی وضع شود. بهطور مثال، تعرفه پارچه رو مبلی 32 درصد تعریفشده است، اما وقتی این پارچه لمینت میشود تعرفه به 4 درصد کاهش مییابد، دراینصورت واردات آن بهصرفه میشود و توان رقابت تولید را از بین میبرد. نوری با بیان اینکه صنعت نساجی 100% خصوصی است و تنها صنعتی است که رانتی در آن وجود ندارد، اظهار کرد: بخش خصوصی بهدنبال توجیه اقتصادی است و اگر سرمایهگذاری و فعالیت در یک صنعت توجیه اقتصادی نداشته باشد، بخش خصوصی از ورود به آن صنعت و سرمایهگذاری در آن امتناع میکند و چهبسا ترجیح میدهد وارد حوزه واردات شود چون درحالحاضر، صرفه اقتصادی واردات بسیار بیشتر از تولید است.
صادرات به عراق ترکیه و ایتالیا عضو انجمن صنایع نساجی ایران با بیان اینکه عدم مدیریت و نظارت بر واردات باعث شده که صنعت نساجی هر روز کوچکتر شود، گفت: دیگر برای تولیدکنندگان توجیهی اقتصادی ندارد که بخواهند ماشینهای صنعتی خود را بهروز کنند. ازاینرو، با تداوم این روند تا چند سال دیگر هیچ توان رقابتی با کشورهای دیگر نخواهند داشت و باید منتظر تعطیلی آنها باشیم.
ایشان همچنین با بیان اینکه رقابت در شرایط برابر محقق میشود، افزود: دولت چین از صادرکنندگان خود حمایت 15 درصدی انجام میدهد و یا حمایتهای دولت ترکیه از تولیدکنندگان کشورش باعث شدهاست که بیشتر بازارهای صادراتی ایران را تصاحب کند. بهعبارتی طی 40 سال اخیر، این کشور به تولیدکننده محصولات نساجی و ایران به یک کشور واردکننده تبدیلشده است. این تولیدکننده با بیان اینکه با وجود همه مشکلات، برنامههای خوبی برای صادرات داریم و طی سهساله گذشته 300 هزار دلار به کشورهایی ازجمله عراق، ترکیه و ایتالیا صادرات داشتهایم، گفت: این در حالی است که هزینه تولید، خرید ماشینآلات و حتی صادرات به دلیل تحریمها بسیار بالا رفتهاست. وی البته به محدودیتهای برق نیز طی ماههای گذشته اشاره کرد و افزود: در این 3 ماه 10 درصد هزینه افت تولید داشتیم. ایشان بیان کرد: بر خلاف شعارهای حمایت از تولید، به واردات بیشتر اهمیت داده میشود و بههمین دلیل طی سالهای گذشته کارخانههای تولیدی بزرگی از حوزه تولید خارج شدهاند.
طرح توسعهای که متخصص متوقف شد
همچنین با بیان اینکه شرکت اُیاز با وجود توان تولید 33میلیون تن و سه میلیون تن پارچه رو مبلی، 23 میلیون تن کالا تولید میکند، گفت: قرار بود با پیشبرد طرح توسعهای این شرکت تولید به 55 میلیون افزایش پیدا کند و علاوهبر افزایش دو برابری میزان تولید، اشتغال قابلتوجهی ایجاد شود اما با توجه به مشکلات فعلی و عدم توجیه اقتصادی فعالیت در بخش تولید، این کار متوقف شد درصورتیکه با همراهی دولت و توجه به صنعت نساجی، میتوان در این زمینه سرمایهگذاری کرد و کار را جلو برد.
بر اساس آنچه فعالان صنعت نساجی میگویند، دولت توجه چندانی به این بخش ندارد و کمترین حمایت از این سند انجام میشود درحالی که این صنعت میتواند بیشترین اشتغال را در کشور ایجاد کند. ازاینرو این شائبه وجود دارد که شاید خصوصی بودن تولید در این حوزه باعث شدهاست که دولت توجهی به این صنایع نداشته باشد، چراکه خود بهصورت مستقیم و از طریق شرکتهای خصوصی، منفعتی به دست نمیآورد بااینحال بهنظر میرسد برای ایجاد ارزشافزوده در اقتصاد و اشتغالزایی در کشور باید گوش شنوایی برای شنیدن درددل فعالان این صنعت و اراده راسخ برای رفع چالشهای آنها وجود داشته باشد.