شرکت «خورشید دریای شرق» یکی از با سابقه‌ترین و توانمندترین شرکت‌ها در صنعت پلاستیک‌سازی کشور است. بیش از نیم قرن تجربه مدیران این مجموعه موفق موجب شده که این مجموعه علاوه بر ساخت برخی قطعات و برآورده‌کردن نیازهای داخلی تولیدکنندگان مصنوعات پلاستیکی، در واردات ماشین‌آلات تزریق پلاستیک و قطعات و لوازم جانبی هم به طور جدی فعالیت داشته باشد.
شرکت خورشید دریای شرق حضور موثر و پررنگی در سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران پلاست دارد. به همین مناسبت به سراغ آقای هنریک یاریجانیان، مدیرعامل خوشفکر و پرتلاش شرکت خورشید دریای شرق رفتیم تا با وی گفتگویی داشته باشیم.
لطفأ تاریخچه فعالیت اجرایی و مدیریتی خود در صنعت پلاستیک را بیان فرمایید.
نطفه‌های اولیه شرکت خورشید دریای شرق در اواخر دهه 30 یعنی با ورود زنده یاد پدرم در صنعت پلاستیک به همراه تولید قالب‌های لاستیک و پرس شکل گرفته است. سوابق اجرایی و مدیریتی شرکت به 60 سال قبل برمی‌گردد. مدیران ارشد شرکت هم از تحصیلات دانشگاهی در رشته‌های مهندسی صنایع، مدیریت اجرایی، اقتصاد و بازرگانی برخوردار می‌باشند که به طور مستمر شناخت‌ها و تجارب خود را در اختیار پرسنل برای پیشبرد اهداف شرکت قرار می دهند. با توجه به اینکه زنده یاد پدر من طادوس یاریجانیان از همان ابتدا به فعالیت صنعتی اشتغال داشتند، بنابراین ما چند برادر هم به طور طبیعی با محیط صنعتی آشنا شدیم و بنده از همان ایام جوانی و نوجوانی در محیط‌های کارگاهی و صنعتی رفت و آمد داشتم و به خصوص در ایام تعطیلات آموزشی مانند یک فرد حرفه‌ای در آن محیط کار می‌کردم و حتی گاه ساعت های کاری من از ساعت‌های کاری مرسوم و متعارف بسیار فراتر می رفت. به هر صورت من نام این دوره را دوره آشنایی با صنعت پلاستیک می‌گذارم.
بعد از بازگشت از خدمت مقدس سربازی، واقعا مسئولانه به کارهایی که در حوزه کاری من قرار می‌گرفت پاسخ مناسب و حرفه‌ای می‌دادم و به همین دلیل همواره ناچار بودم که با دقت فراوان فوت و فن‌ها و شگردهای حرفه‌ای را با وسواس فراوان و به طور دقیق بیاموزم. به عبارت دیگر مسیری مرا بر آن داشت که با نگاهی کاملا حرفه‌ای به دنیای اطراف خود بنگرم و در این رابطه از هیچ نکته‌ای غافل نشوم. بنابراین با توجه به چنین الزامی ناچار شدم علاوه بر استفاده از تجربه بزرگان و پیشگامان ماشین‌سازی به نوعی برای خود یک دوره مستمر آموزش حین کار را نیز تعریف و اجرا کنم و نهایتا وارد حوزه‌های آکادمیک و فنی از بُعد علمی بشوم.
در دوره آخر که به ۱۰ سال اخیر مرتبط می‌شود فعالیت‌های من بیشتر در حوزه مدیریتی و نظارت در حوزه فنی و خدمات پس از فروش بوده است. در واقع دوره اخیر ماحصل تجربیات و آموزش‌های دو دوره قبلی است اما به هر حال در این دوره نیز خط آموزش همچنان حفظ و دنبال گردیده است و بنده علاوه بر دوره‌های آموزشی داخل کشور از دوره‌های آموزشی خارج کشور به ویژه در کشورهای چین و آلمان بهره برده‌ام.
از دیدگاه شما در حال حاضر مهم‌ترین چالش‌ها و موانع توسعه صنایع پلاستیک در کشور چیست و چه راه‌کارهایی برای رفع این چالش‌ها پیشنهاد می‌کنید؟
در چند ماه اخیر شاهد عدم ثبات اقتصادی کلی و به تبع آن نا آرامی در صنعت پلاستیک بوده ایم. صنعت و تولید در حال حاضر با مشکلات فراوانی همچون تامین مالی، تامین ماشین‌آلات و مواد اولیه، عدم وجود مدیریت جامع و نقشه راه و نداشتن نگاه علمی به مقوله صنعت و دور اندیشی لازم در این خصوص مواجه می‌باشد. یکی از مهم‌ترین مشکلات در صنایع پلاستیک، کمبود نقدینگی و بی‌توجهی بانک‌ها به نیازهای واحدهای تولیدی است که توانایی این واحدها را در جهت توسعه فعالیت‌ها و احداث خطوط جدید با مشکل مواجه کرده است. همچنین افزایش قیمت ارز و افزایش قیمت ماشین‌آلات و مواد اولیه، باعث بالا رفتن قیمت نهایی محصولات تولیدی پلاستیکی گردیده که به دلیل وجود تورم و کاهش توان خرید مردم، تولیدکنندگان و فروشندگان مصنوعات پلاستیکی با مشکل مواجه گردیده‌اند و در حال حاضر در این بخش از صنعت همانند بخش‌های دیگر با رکود مواجه هستیم.
ارزیابی شما از عملکرد تشکل‌های صنفی در حوزه صنایع پلاستیک در سال‌های اخیر چیست و چه توصیه‌هایی به مدیران این تشکل‌ها دارید؟
تشکل‌ها برآیند فکری اعضای هر صنعت هستند و این برآیند نتیجه تجارب بسیار طولانی تولیدکنندگان در حوزه فعالیت خود می‌باشد. به تجربه دیده‌ام که تشکل‌ها چه راه دشواری را پیموده‌اند و چه سختی‌هایی را نیز پیش رو دارند. در چنین وضعیتی آنچه می‌تواند تسهیل گر پاره‌ای از مشکلات باشد وجود و حضور تشکل‌های صنعتی و صنفی قدرتمند و همگرا می‌باشد.
در سال‌های اخیر تشکل های صنفی مختلفی، به طور نسبی دست آوردهایی را مانند کسب و ارتقای جایگاه در حوزه‌های مختلف دولتی مثل وزارت صنعت، معدن، تجارت، وزارت نفت، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، فعالیت در حوزه‌های بین‌المللی و امضای تفاهم‌نامه‌های مشترک بین‌المللی، داشته‌اند، اما متاسفانه با وجود این اتفاقات مثبت، تشکل‌های صنفی و حرفه‌ای هنوز جایگاه واقعی و موثر خود را به دست نیاورده‌اند و در این رابطه ایفای نقش تک تک واحدهای تولیدی و خدماتی این صنعت می‌تواند اثری تعیین کننده در بهبود و روانی فعالیت‌های این واحدها داشته باشد.
توانمندی‌ها و قابلیت‌های بخش خصوصی در صنایع پلاستیک را چگونه ارزیابی می‌کنید و از دولت چه انتظاراتی در جهت رشد و شکوفایی بخش خصوصی دارید؟
حضور و مشارکت بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری‌های جدید و نیز مشارکت بانک‌ها می‌تواند باعث شتاب بیشتر در توسعه صنایع پلاستیک گردد و تامین مالی طرح‌ها می‌تواند جانی تازه به روند توسعه این صنعت ببخشد. این صنعت پتانسیل ویژه‌ای برای افزایش سهم صادرات غیرنفتی کشور دارد و چنانچه مدیریت صحیحی در این زمینه انجام گیرد، امکان توسعه فعالیت‌های بخش خصوصی در این حوزه افزایش خواهد یافت و بدیهی است که این مساله بدون حمایت دولت و ایجاد زیر ساخت‌ها در این زمینه امکان پذیر نمی‌باشد.
وضعیت صادرات صنعت پلیمر و پلاستیک چگونه است و برای افزایش میزان آن چه پیشنهادهایی دارید؟
در کشور ما واحدهای تولیدی کوچک و بزرگی در صنعت پلاستیک کشور در حال فعالیت هستند، به دلیل وجود منابع اولیه فراوان و در دسترس، منابع انرژی ارزان قیمت نسبت به کشورهای همسایه، قابلیت و پتانسیل صادراتی بالایی در این صنعت وجود دارد ولی مهم ترین موانع پیش روی صادرات محصولات عضو نبودن در پیمان‌های منطقه‌ای، بی ثباتی و متغیر بودن قوانین است که باعث از بین رفتن اعتبار صادرکنندگان نزد شرکای تجاری خارجی می‌شود. نهایتا موضوع اجتناب از خام فروشی و ایجاد شرایطی در جهت افزایش تولید و صدورکالاهای فرآوری شده می‌تواند باعث پویایی در این صنعت و افزایش اشتغال در کشور گردد که حل این مساله نیز مستلزم عزم واقعی دولت می‌باشد.
بی‌ثباتی در نرخ ارز، هر گونه امکان برنامه‌ریزی میان‌مدت و بلندمدت تولیدی را سلب کرده است. زیرساخت‌های حمل و نقل کالا شامل بنادر، راه‌های مواصلاتی و خطوط راه آهن در مقایسه با الزام‌های صادراتی، تناسب بیشتری با واردات کالا دارد. اقدام‌های عملی توسعه صادرات کمتر از اقدام های اجرا شده برای واردات می‌باشد.
نظرتان راجع به نحوه برگزاری نمایشگاه ایران‌پلاست چیست و برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی چقدر می‌تواند به پیشبرد اهداف صنعت کمک کند؟
این نمایشگاه رویدادی 4 روزه است که در صنعت پلاستیک جایگاه بسیار معتبری دارد و جزو معتبرترین نمایشگاه‌های این حوزه در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه می‌باشد. پس از چندین دوره برگزاری، در این دوره جانمایی نمایشگاه به صورت آنلاین انجام شد که خود این موضوع باعث بروز مشکلاتی در جانمایی غرفه‌ها شد که در این رابطه مسوولیت برگزارکنندگان نمایشگاه‌ها بیش از پیش آشکار می‌گردد. مسلماً برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی فرصت مناسبی برای شرکت‌های داخلی جهت نمایش دست آوردها و محصولات جدید خود و دسترسی به مشتریان و بازارهای تازه می‌باشد. اگرچه استانداردهای نمایشگاه‌های داخلی هنوز نیاز به بهبود دارد و در این رابطه می‌بایست واقعا تلاش‌های جدی صورت گیرد اما برگزاری این نمایشگاه‌ها در همین سطح نیز دارای اثرات مثبت خود می‌باشد و باعث افزایش و بهبود میزان ارتباطات میان دولت- بنگاه، بنگاه – بنگاه و مصرف‌کننده – بنگاه می‌گردد.
